Ektropion - odwinięcie powieki

Ektropion stanowi poważne wyzwanie dla komfortu życia i zdrowia narządu wzroku. Odwinięcie powieki dolnej prowadzi do szeregu nieprzyjemnych objawów, w tym łzawienia, zaczerwienienia gałki ocznej oraz podrażnienia spojówek. Wpływa to istotnie na jakość widzenia oraz codzienne funkcjonowanie. Dowiedz się jakie są przyczyny odwinięcia powieki, a także jakie są metody leczenia tego schorzenia!

Ektropion - przyczyny

Ektropion, czyli odwinięcie powieki, jest stanem, w którym brzeg rzęsowy oddziela się od wypukłej powierzchni oka. Przeważnie schorzenie to jest wynikiem zmian inwolucyjnych, które są skutkiem starzenia się organizmu. U osób starszych ektropion zazwyczaj wiąże się ze zwiotczeniem skóry powieki dolnej oraz zmniejszeniem napięcia mięśnia okrężnego oka. Ponadto istnieją różne inne przyczyny, wśród których można wyróżnić:

• Ektropion porażenny - jest spowodowany porażeniem nerwu twarzowego wynikającym z urazu, zapalenia lub operacji. Charakteryzuje się retrakcją powieki górnej i dolnej oraz opadnięciem łuku brwiowego, co może prowadzić do zwężenia szpary powiekowej.
  
  
• Ektropion mechaniczny - wynika z obecności guzów brzegu powieki lub w okolicy, które mechanicznie odwijają powiekę. Leczenie polega na usunięciu zmiany, jeśli to możliwe, oraz na skorygowaniu znacznego poziomego zwiotczenia powieki.
  
  
• Ektropion wrodzony - jest rzadkim schorzeniem, często towarzyszącym zespołom genetycznym, takim jak zespół Downa. Może również być spowodowany wrodzonym zwężeniem powiek lub innymi wadami rozwojowymi.
  
  
• Ektropion bliznowaty - wynika z obecności blizn lub obkurczenia się skóry oraz tkanek głębiej położonych. Otwarcie ust może pogłębiać odwinięcie powieki. Bliznowaty ektropion może być efektem oparzeń, zapaleń skóry lub innych urazów.

W przypadku ektropionu, nieprawidłowe położenie brzegu powieki wynika z osłabienia napięcia tarczki i więzadeł powiekowych, które zwykle są podtrzymywane przez mięsień okrężny oka. Najczęściej ektropion jest jednostronny, ale może również dotyczyć obu powiek

Ektropion - objawy towarzyszące odwinięciu powieki

Ektropion występuje w różnych częściach powieki: przyśrodkowej, bocznej lub środkowej. W zależności od jego umiejscowienia może powodować łzawienie patologiczne, a nawet zniekształcenie punktu łzowego.

Najczęstszymi powikłaniami ektropionu, niezależnie od miejsca odwinięcia powieki, są:

• Keratopatia ekspozycyjna - wynika z niedomykalności szpary powiekowej, prowadząc do naruszenia równowagi płynów w oku i uszkodzenia powierzchni rogówki.
  
  
• Łzawienie - spowodowane przemieszczeniem się punktu łzowego powieki dolnej. W przypadku odwinięcia bocznego, łzy gromadzą się i wypływają z bocznego kąta oka. Natomiast przy odwinięciu przyśrodkowym, występuje osłabienie działania pompy łzowej, intensywne łzawienie patologiczne oraz największe wysychanie powierzchni gałki ocznej i spojówki.

Każde odwinięcie powieki wiąże się z odsłonięciem spojówki powiekowej, co prowadzi do przekrwienia i przerostu zapalnego spojówki. Głównym objawem jest przewlekłe łzawienie. Niemniej, pomimo łzawienia, oko pozostaje suche, gdyż łzy nie nawilżają gałki ocznej, lecz wylewają się z odwiniętej powieki. To może prowadzić do zespołu suchego oka, który zwiększa wrażliwość na uszkodzenia i infekcje. W skrajnych przypadkach może dojść do erozji i powstania owrzodzeń rogówki.

Ektropion - diagnoza

Widząc u siebie objawy odwinięcia powieki, ważne jest natychmiastowe udanie się do lekarza specjalisty – okulisty, który będzie w stanie poprawnie zdiagnozować chorobę i wdrożyć odpowiednie leczenie ektropionu. Istnieją różne badania diagnostyczne, które mogą być przeprowadzone w celu ustalenia dokładnej diagnozy:

• Badanie siły mięśni twarzy - lekarz może przeprowadzić badanie siły mięśni twarzy, aby sprawdzić, czy nie wystąpiło porażenie nerwu twarzowego. Porażenie tego nerwu może być jedną z przyczyn ektropionu.
  
  
• Test na przestrzenną niedokładność - polega na dotknięciu miejsca poniżej bocznego kąta oka i wodzeniu wzrokiem do góry i w bok. Jeżeli brzeg powieki nie powróci po tym badaniu na swoje miejsce, może to sugerować odwinięcie powieki.
  
  
• Badanie w świetle dziennym - lekarz dokładnie przyjrzy się oczom pacjenta w normalnym świetle dziennym, aby zobaczyć nieprawidłowe odstawanie brzegu rzęsowego powieki oraz ewentualne objawy łzawienia. To badanie umożliwia wstępną ocenę stopnia odwinięcia powieki.
  
  
• Badanie w lampie szczelinowej - to zaawansowane badanie, które pozwala na dokładną ocenę struktur oka. Badanie w lampie szczelinowej umożliwia wykrycie wielu schorzeń oczu, w tym ektropionu. Lekarz może zauważyć nieprawidłowe ustawienie powieki oraz ocenić ewentualne podrażnienie spojówek czy ubytki nabłonka rogówki.
  
  

Ektropionu - leczenie

W początkowej fazie leczenia ektropionu zaleca się stosowanie kropli przeciwzapalnych, które pomagają złagodzić ostre objawy. Jednakże, aby całkowicie wyeliminować dolegliwości związane z ektropionem, konieczne jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.

Leczenie zachowawcze ektropionu

• Nawilżanie preparatami sztucznych łez - w celu łagodzenia objawów ektropionu, pacjentowi zaleca się stosowanie preparatów sztucznych łez w ciągu dnia, aby zapewnić odpowiednie nawilżenie oka. Dodatkowo, na noc można stosować maści ochronne.
  
  
• Iniekcje z toksyny botulinowej - w przypadku paraliżu mięśnia dźwigacza powieki górnej, stosuje się iniekcje z toksyny botulinowej w celu uzyskania czasowego opadnięcia powieki.
  
  
• Czasowe zszycie szpary powiekowej - polega na zszyciu powieki górnej i dolnej w bocznej części, co pomaga tymczasowo chronić powierzchnię oka przed wysychaniem.
  
  

Leczenie chirurgiczne ektropionu

Leczenie chirurgiczne jest zazwyczaj niezbędne i zalecane, zwłaszcza w przypadku zaawansowanych ektropionów. Metoda operacyjna może się różnić w zależności od lokalizacji ektropionu:

• Centralne odwinięcie powieki - w tym przypadku stosuje się operacje metodą Bicka, która obejmuje wycięcie fragmentu powieki. Dodatkowo, może być wykonana plastyka powieki, jeśli skóra wymaga napięcia.
  
  
• Odwinięcie w odcinku przyśrodkowym - wycina się fragment spojówki i tarczki poniżej punktu łzowego.
  
  
• Odwinięcie w odcinku bocznym – polega na zespoleniu bocznego brzegu tarczki z okostną wewnętrzną powierzchni bocznego brzegu oczodołu oraz usunięciu nadmiaru skóry powieki dolnej.

Postępowanie po zabiegu:

• Po operacji, pacjent może odczuwać ból i napięcie w okolicy operowanej powieki.
• Mogą wystąpić zasinienia i obrzęki, które zazwyczaj ustępują po kilku dniach.
• Szwy są usuwane po 5-7 dniach po operacji.
• Przeciwwskazane jest pocieranie oka i drażnienie powieki po zabiegu.

Leczenie chirurgiczne ektropionu przynosi zazwyczaj trwałe efekty, przywracając prawidłowe ustawienie powieki i eliminując problemy okulistyczne związane z tym schorzeniem. Czasami konieczne jest wykonanie kilku zabiegów, aby osiągnąć optymalny wynik leczenia.

 

Bibliografia:

1. https://wylecz.to/okulistyka/odwiniecie-powieki-ektropion/
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ectropion/symptoms-causes/syc-20351164
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ectropion/diagnosis-treatment/drc-20351169
4. https://eyewiki.aao.org/Ectropion
5. https://www.optometrists.org/general-practice-optometry/guide-to-eye-conditions/dry-eye/eyelid-conditions/what-is-ectropion/