Borelioza a oczy – to warto wiedzieć!

Borelioza jest groźną chorobą przenoszoną przez kleszcze. Objawy zakażenia mogą dotyczyć wielu aspektów zdrowia człowieka, w tym także oczu. Trudność polega często na tym, że możemy nie być świadomi, że ukąsił nas ten mały pajęczak. Sprawdź jak borelioza może odbijać się na kondycji wzroku.

Co wspólnego ma borelioza z oczami?

Borelioza to choroba wieloukładowa wywoływana przez bakterie obecne w organizmach kleszczy. Symptomy są bardzo zróżnicowane i mogą wystąpić po długim czasie od ugryzienia. Boreliozę kojarzymy głównie z charakterystycznym rumieniem wokół miejsca ukąszenia i jest to w istocie dominujący sygnał, który powinien niepokoić. Dość szybko może pojawić się gorączka i bóle głowy, co może przypominać grypę. Najczęściej choroba dotyka stawów. Zakażenie boreliozą obejmujące tkanki narządu wzroku jest stosunkowo rzadkie, jednak warto mieć je na uwadze.

Oczne objawy boreliozy

Oczne objawy boreliozy nie są łatwe do rozpoznania, ponieważ mogą wynikać z wielu innych okoliczności i przypominać bardziej pospolite infekcje oka. Jednym z nich jest zapalenie spojówek, które częściej kojarzone jest jednak z alergią oczu. Jeśli jednak towarzyszy temu podwójne widzenie, inne zaburzenia wzroku – należy skonsultować się z lekarzem.

Objawy boreliozy związane z oczami:

• Pogorszenie wzroku – zwykle pojawia się nagle, bez wyraźnej przyczyny.
• Zaburzenia akomodacji oka – czyli trudności z dostosowanie ostrości widzenia podczas patrzenia na dalekie lub bliskie obiekty.
• Światłowstręt – nagła nadwrażliwość na oświetlenie, które towarzyszy łzawienie.
• Ból oczu, zaczerwienienie i wyraźne przekrwienie białek.

Borelioza – ryzyko powikłań dla wzroku

Późno rozpoznana borelioza może wywołać liczne komplikacje zdrowotne, w tym także powikłania w postaci chorób oczu. Należą do nich:

• zapalenie błony naczyniowej
• zapalenie tęczówki
• śródmiąższowe zapalenie rogówki
• zapalenie siatkówki
• zapalenie nerwu wzrokowego
• porażenie nerwów gałkoruchowych
• zapalenie twardówki i nadtwardówki (rzadko)

W przypadku skrajnych zaniedbań i braku reakcji osoby dotkniętej schorzeniem, borelioza może spowodować nieodwracalne uszkodzenia narządu wzroku.

Borelioza a oczy – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka boreliozy – ocznej lub dotyczącej innych układów organizmu człowieka, opiera się na testach serologicznych. Polega to na badaniu krwi pod kątem obecności przeciwciał, wytwarzanych po kontakcie z bakteriami borelli. Warto zaznaczyć, że im szybsze rozpoznanie źródła problemów, tym większe szanse na pomyślne leczenie.

Lekarze rekomendują diagnostykę dwuetapową. Najpierw wykonywane są badania z wykorzystaniem testu serologicznego o wysokiej (nawet do 100% czułości):

• ELISA
• test immunofluorescencyjny (IIFT)
• technika jakościowa ELFA

Jeśli wynik badania jest dodatni lub pozostaje niejasny, konieczne jest wykonanie testu potwierdzenia – tzw. western blot, (również charakteryzujący się wysoką swoistością).
W leczeniu boreliozy wykorzystuje się antybiotykoterapię. Gdy schorzenie dotyka wzroku – stosować można krople do oczu i środki łagodzące ból.

Borelioza a oczy – jak postępować?

Jak postąpić w przypadku znalezienia na ciele kleszcza? Przede wszystkim nie należy wpadać w panikę, bo ugryzienie wcale nie musi oznaczać od razu zakażenia. Nie każdy kleszcz jest nosicielem bakterii – to po pierwsze. A po drugie - szybka reakcja może nas uchronić przed problemami. Aby doszło do przeniesienia bakterii, potrzebny jest czas - od 3 do nawet 30 dni. Dlatego należy skontaktować się niezwłocznie z lekarzem i postępować zgodnie z jego zaleceniami. Pamiętajmy, że wcześnie wykryta borelioza może być całkowicie uleczalna.

Bibliografia:

1. P. Mora, A. Carta, Ocular manifestations of Lyme borreliosis in Europe [w:] International Journal of Medicine Sciences 2009; 6(3) (dostęp: 10.06.2024).
2. R. Weinberg, Ocular involvement in lyme disease [w:] American Academy of Ophthalmology 2008/11 (dostęp: 10.06.2024).
3. B. Lindström, B. Skogman, A. Lindström, L. Tallstedt, K. Nilsson, Borrelia Ocular Infection: A Case Report and a Systematic Review of Published Cases [w:] Ophthalmic Research 2022;65(2) (dostęp: 10.06.2024).
4. J. Chorążewicz, P. Glasner, L. Glasner, M. Słomiński, Obustronne, wewnątrzgałkowe zapalenie nerwu wzrokowego w przebiegu boreliozy ocznej - opis przypadku [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2014, tom 8, nr 5 (dostęp: 10.06.2024).