Jęczmień na oku - jak wyleczyć, jakie są jego przyczyny?

Jęczmień oka to charakterystyczna zmiana powiekowa, powstała w wyniku stanu zapalnego brzegu powiek. Zazwyczaj towarzyszą mu dolegliwości bólowe w obrębie oka, a także zaczerwienienie i podrażnienie powieki. Może być wywołany przez wiele czynników, jednak najczęściej bezpośrednią przyczyną powstania schorzenia jest wniknięcie bakterii do mieszka włosowego rzęs. Na szczęście, zmiana ta w większości przypadków nie powoduje niepokojących objawów oraz ustępuje samoistnie na przestrzeni 1-3 tygodni. Mimo wszystko, jęczmień może nawracać. Wtedy zaleca się konsultację okulistyczną. Dowiedz się w jakie są dokładnie przyczyny pojawienia się schorzenia oraz w jaki sposób można skutecznie go leczyć!

Jęczmień na oku – czym jest i jak się objawia?

Jęczmień na oku jest objawem ostrego zapalenia brzegów powiek, które jest stosunkowo częstym schorzeniem, szczególnie u dzieci oraz osób z chorobami przewlekłymi prowadzącymi do obniżenia odporności. Pojawia się on w postaci grudkowatego ropnia mającego kształt ziarenka zboża, któremu zawdzięcza swoją nazwę. Początkowo powieka w miejscu wystąpienia stanu zapalnego przybiera czerwoną barwę, boli i swędzi. Następnie w centrum pojawia się ropny czop, często z żółtym czubkiem. Objawom tym towarzyszyć może również powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura ciała, a także nadmierne łzawienie lub pojawienie się wydzieliny ropnej z oczu.

Jeśli symptomy z upływem czasu nie ustępują, a wręcz przeciwnie, wzmagają się, warto udać się do specjalisty. Okulista przeprowadzi szereg badań, w celu wykluczenia przewlekłych stanów zapalnych.

Jęczmień na oku – czy jest niebezpieczny?

Schorzenie to najczęściej, poza mało estetycznym wyglądem, nie powoduje poważnych powikłań. Wszystko zależne jest natomiast od częstotliwości jego występowania oraz wielkości zmiany. Duży ropień może wpływać negatywnie na komfortowe funkcjonowanie. Wiąże się to przede wszystkim z dolegliwościami bólowymi, ciągłym uczuciem ciała obcego, a także koniecznością rezygnacji z codziennego makijażu oraz korzystania z soczewek kontaktowych.

Mimo wszystko prawidłowo leczony jęczmień nie powoduje zaburzeń widzenia. Jedynym wyjątkiem jest ograniczenie widzenia poprzez rozwinięcie się dużego obrzęku, uniemożliwiającego swobodne otwieranie powiek. Nieprawidłowo leczony jęczmień może doprowadzić do powstania gradówki, czyli przewlekłego zapalenia gruczołów tarczkowych.

Jęczmień na oku – jakie są przyczyny?

Jęczmień jest ostrym zapaleniem powieki, powstałym na skutek stanu zapalnego brzegu powieki. 90-95% przypadków powstania schorzenia, spowodowanych jest wniknięciem do mieszka włosowego rzęs bakterii gronkowca złocistego. Skutkuje to zaczopowaniem ujść gruczołów, prowadzącym do ich dysfunkcji. Najczęściej do przeniesienia bakterii dochodzi poprzez dotykanie oczu brudnymi rękoma. Poza tym na rozwój schorzenia wpływ ma również nieodpowiednio dobrana pielęgnacja twarzy, głównie oczu i brzegów powiek, a także sam proces demakijażu i wykorzystywane do niego kosmetyki.

Do przyczyn powstawania jęczmienia zalicza się również:

• starszy wiek,
• długotrwały stres,
• jasna karnacja,
• nieodpowiednio skorygowana wada wzroku,
• alergie oczne,
• niska odporność.

Jęczmień jest zmianą samoograniczającą się, która w większości przypadków znika samoistnie w ciągu 1-3 tygodni od pojawienia się stanu zapalnego. Niestety, ma on również skłonności do nawrotów. Ponownemu powstawaniu jęczmienia na oku sprzyja m.in. nieprawidłowa higiena brzegów powiek, przewlekłe zapalenie powiek, dysfunkcja gruczołów Meiboma, cukrzyca, łojotokowe zapalenie skóry oraz trądzik różowaty.

Jęczmień na oku – rodzaje

Ze względu na lokalizację, wyróżnia się dwa typy jęczmienia:

• Jęczmień zewnętrzny – powstaje na skutek gronkowcowego zapalenia gruczołów łojowych Zeissa lub potowych gruczołów rzęskowych Molla. Przybiera postać czerwonej, bolesnej plamki na zewnętrznej stronie powieki, której towarzyszy obrzęk oraz powstanie żółtej grudki. Jęczmień zewnętrzny z czasem pęka oraz zasycha.
• Jęczmień wewnętrzny – powstaje na skutek gronkowcowego zapalenia gruczołów tarczkowych Meiboma. Pojawia się na wewnętrznej stronie powieki i przybiera postać żółtej grudki, którą dostrzec można dopiero po uniesieniu powieki. Ten rodzaj jęczmienia nie pęka, a samoistnie znika.

Jęczmień na oku – jak wyleczyć?

Jęczmień w zdecydowanej większości przypadków nie wymaga konsultacji okulistycznej oraz leczenia farmakologicznego. Mimo iż najczęściej znika on samoistnie, istnieje kilka sposobów, które znacznie przyspieszą ten proces.

• Rozgrzewanie okolicy, w której znajduje się stan zapalny pozwala na rozpuszczenie czopa wydzieliny, który zatyka ujścia gruczołów. W tym celu należy codzienne przez około 15 minut stosować ciepłe okłady.
• Masaże brzegów powiek usprawnią proces usuwania zalegającej wydzieliny. Należy w tym celu masować powiekę w kierunku ujścia gruczołów, czyli w stronę krawędzi powieki.
• Odpowiednia higiena brzegów powiek nie tylko znacznie przyspieszy proces leczenia, ale dodatkowo będzie działać profilaktycznie, chroniąc przed nawrotami jęczmienia.
• Okłady z kompresów nasączonych naparem z rumianku, zielonej herbaty czy nagietka uśmierzą ból, świąd i zaczerwienienie oczu oraz znacznie złagodzą stan zapalny.
• Krople lub maści do oka z antybiotykiem będą pomocne w sytuacji, gdy jęczmień i dolegliwości z nim stowarzyszone utrzymywać będą się przez dłuższy czas. Środki farmakologiczne zleci lekarz okulista po uprzednim dokładnym badaniu. Pozwolą one ograniczyć rozwój bakterii i będą zapobiegać ich dalszemu rozprzestrzenianiu się.

Bibliografia:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sty/symptoms-causes/syc-20378017
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sty/diagnosis-treatment/drc-20378022
3. https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/stye