Hipoplazja nerwu wzrokowego – na czym polega?

Hipoplazja jest terminem medycznym określającym niepełne lub wadliwe ukształtowanie jakiejś struktury. W odniesieniu do nerwu wzrokowego hipoplazja oznacza, że włókien składających się na tkankę nerwu wzrokowego jest mniej niż być powinno. Co to oznacza dla człowieka dotkniętego tym zjawiskiem? Sprawdźmy jakie są przyczyny hipoplazji nerwu wzrokowego.

 

Co to jest hipoplazja nerwu wzrokowego?

Hipoplazja nerwu wzrokowego jest wadą wrodzoną. Lekarze w odniesieniu do tej choroby posługują się skrótem ONH – od angielskiego terminu optic nerve hypoplasia. Przyjrzyjmy się budowie ludzkiego oka. Nerw wzrokowy człowieka składa się z aksonów – włókien mających zdolność przekazywania informacji z komórek do neuronów. Gdy tej tkanki jest zbyt mało – zmniejszona jest też tarcza nerwu wzrokowego, a przekaz sygnałów jest ograniczony lub wręcz niemożliwy. Badacze zauważyli, że po roku 1980 nastąpił z niejasnych przyczyn czterokrotny wzrost występowania hipoplazji nerwu wzrokowego.

>> Sprawdź jakie są inne neurologiczne zaburzenia widzenia

Przyczyny hipoplazji nerwu wzrokowego

Przyczyny hipoplazji nerwu wzrokowego nie są do końca wyjaśnione i istnieje kilka hipotez w tej sprawie. Do nieprawidłowości dochodzi na etapie życia płodowego, a prawdopodobnym powodem są problemy zdrowotne matki.

Przyczyną hipoplazji nerwu wzrokowego może być:

• cukrzyca
• niedokrwistość
• stosowane leków przeciwpadaczkowych
• przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych
• infekcje wewnątrzmaciczne
• toksyczne działanie alkoholu i substancji psychoaktywnych
• przedwczesny poród
• komplikacje w przebiegu ciąży

Większe prawdopodobieństwo hipoplazji nerwu wzrokowego występuje w przypadku dzieci pierworodnych i których matki urodziły w młodym wieku.

Hipoplazja nerwu wzrokowego jest schorzeniem współwystępujących w bardziej złożonych wadach rozwojowych, takich jak:

• zespół de Morsiera
• brak przegrody przezroczystej
• agenezja ciała modzelowatego
• zaburzenia rozwoju przysadki mózgowej
• nieprawidłowości funkcji podwzgórza

Bardzo często hipoplazja nerwu wzrokowego jest diagnozowana u osób z małooczem.

Objawy hipoplazji nerwu wzrokowego

Hipoplazja nerwu wzrokowego może obejmować jedno lub oboje oczu. U większości pacjentów wada jest obustronna. Również zaawansowanie wady może występować w mniejszym lub większym stopniu – są to bardzo indywidualne kwestie. Przy całkowitym niedorozwoju włókien nerwu mówimy o aplazji, co oznacza całkowity brak zdolności widzenia. Porównaj to ze ślepotą korową.

Hipoplazja nerwu wzrokowego objawia się zezem, jeśli schorzenie występuje w jednym oku. Dla wady obustronnej specyficznym symptomem jest oczopląs. Im mniejsza jest ilość włókien nerwowych, tym słabszy jest wzrok pacjenta.

Hipoplazja nerwu wzrokowego – diagnostyka

Diagnostyka hipoplazji nerwu wzrokowego obejmuje badania wzroku u niemowląt, które stanowią ważny element kontroli stanu zdrowia noworodka. Badanie dna oka wykazuje nieprawidłowy kolor i wielkość tarczy nerwu wzrokowego.

Pozostałe badania służące rozpoznaniu hipoplazji nerwu wzrokowego, to:

• badanie VEP
• rezonans magnetyczny
• badanie OCT
• badanie pola widzenia

U dzieci z rozpoznaną hipoplazją nerwu wzrokowego występuje wysokie ryzyko zaburzeń hormonalnych i rozwojowych.

Leczenie hipoplazji nerwu wzrokowego

Leczenie hipoplazji nerwu wzrokowego koncentruje się różnego rodzaju terapiach i działaniach wspomagających pracę narządu wzroku. Podstawą jest korygowanie wad refrakcji i metody leczenia oczopląsu. Ze względu na częste powiązanie schorzenia z zaburzeniami hormonalnymi, wykorzystuje się hormonalna terapię zastępczą. Do dyspozycji lekarzy są również:

• leczenia zeza (w tym także operacja)
• rehabilitacja wzroku
• terapia zajęciowa

Leczenie hipoplazji nerwu wzrokowego komórkami macierzystymi jest prowadzone od kilkunastu lat. Nowatorskie terapie w tym obszarze mają na celu wznowienie funkcji współpracy nerwu i mózgu.

Wyleczenie hipoplazji nerwu wzrokowego nie jest możliwe, ale osoby dotknięte tym schorzeniem mogą, dzięki powyższym sposobom, zyskać poprawę czynności oczu. Aby praca nad kondycją wzroku przyniosła oczekiwane rezultaty, musi być systematyczna. Dzięki temu możliwe jest znaczne polepszenie komfortu życia i samodzielności pacjenta.

 

 

Szukasz dobrych i niedrogich okularów? Sprawdź naszą ofertę:

• okulary damskie
• okulary męskie
• okulary dziecięce

 

 

Źródła: 

1. S. Syed, S. Coveney, What is Optic Nerve Hypoplasia? [w:] News Medical 2023, Aug 8
2. M. Modrzejewska, E. Lachowicz, Congenital optic disc anomalies--own observations [w:] Klinika Oczna 2014;116(1)
3. S. Kaur, S. Jain, H. Sodhi, A. Rastogi, Kamlesh, Optic nerve hypoplasia [w:] Oman Journal of Ophthalmology 2013 May;6(2)
4. K. L. Ah-See, J. Chan, Optic Nerve Hypoplasia [w:] American Academy of Ophthalmology Jun 01, 2021